برای محاسبه توان ترمزی پمپ ها که به اختصار با bhp نشان د ا ده میشو د میتوان از رابطه زیر استفاده کرد:
در رابطه فوق:
tdh = هد د ینامیکی کل
G = وزن مخصوص (بدون واحد)
بازده پمپ معمولا توسط سازنده اعلام میشود . در مواردیکه بازد ه پمپ مشخص نباشد ، به طورسرانگشتی می توان بازده پمپ را برابر با % ۷۰ د ر نظر گرفت. وزن مخصوص آب سرد برابر با ۱ درنظر گرفته می شود. بنابراین رابطه شماره ۱ به شکل ساده شده زیر درمیآید
مثال
درصورتیکه آبدهی یک پمپ با هد ۱۰۲ft برابر با ۳۰۰gpm باشد و بازد ه آن مشخص نباشد ، توان ترمزی پمپ را محاسبه کنید.
حل:
روش محاسبه میزان آبد هی پمپ:
د ر مواردی که توان ترمزی پمپ مشخص باشد، برای محاسبه مقدار آب دهی آن می توان از رابطه زیراستفاد ه کرد که د ر واقع نتیجه رابطه شماره ۱ است:
مثال:
یک پمپ با توان ترمزی ۱۵hp جریان آب را با هد ۱۵۰ft د ر داخل مدار به گرد ش درمی آور د. حجم آب عبوری از مدار را محاسبه کنید.
حل:
تغییر توان ترمزی با تغییر وزن مخصوص سیال
د رصورتی که هد مورد نیاز برای به گرد ش در آوردن سیال را ثابت فرض کنیم، با تغییر وزن مخصوص سیالی که توسط پمپ به گرد ش درمیآید مقدار توان ترمزی مورد نیاز آن نیز تغییر خواهد کرد . برای مثال وزن مخصوص بنزین ۰.۷۵ و وزن مخصوص آب نمک ۱.۲ است. بنابراین درصورتی که بازد ه پمپ را برابر با % ۷۰ و نرخ جریان سیال عبوری از آن را ۲۰۰gpm با هد کل ۱۰۰ft فرض کنیم، توان ترمزی مورد نیاز برای به گرد ش درآورد ن سیال د ر هر یک از حالت های یا د شده عبارت است از:
برای پمپ های گریز از مرکز یا سانتریفیوژ قوانین زیر صادق است:
۱. ظرفیت آب دهی پمپ با قطر پروانه رابطه مستقیم د ارد .
۲. هد پمپ با مربع قطر پروانه رابطه مستقیم دارد.
۳ . توان ترمزی پمپ با مکعب قطر پروانه رابطه مستقیم دارد.
تعاریف مرتبط
افت فشار: به مقد ار کاهش فشار سیال در هنگام عبور از واحد های مقاوم در برابر عبور جریان مانند کند انسور، شیر کنترل یا برج خنک کننده افت فشار گفته میشود .
افت اصطکاکی: عبارت است از افت فشار سیال به واسطه مقاومت لوله ها و اتصالاتی که سیال د ر آن ها جریان د ارد . د ر کاربرد ه ای عملی افت اصطکاکی بر مبنای طول معاد ل لوله برحسب فوت اندازه گیری میشو د.
عمق مکش استاتیکی: به فاصله عمود ی خط مرکز پمپ تا سطح آزا د سیالی که پمپاژ میشود عمق مکش استاتیکی گفته میشو د که مقدار آن معمولا برحسب فوت سنجیده میشو د.
عمق مکش د ینامیکی کل: به مجموع عمق مکش استاتیکی، افت های اصطکاکی، افت فشار و هد سرعتی سیال عمق مکش دینامیکی کل گفته میشو د.
هد مکش استاتیکی: به ارتفاع قائم از خط مرکز پمپ تا سطح آزا د سیالی که پمپاژ میشو د هد مکش استاتیکی گفته میشو د که مقدار آن معمولا برحسب فوت سنجیده میشود .
هد مکش د ینامیکی کل: به اختلاف بین هد مکش استاتیکی با افت های اصطکاکی، افت فشار و هد سرعتی خط مکش پمپ، هد مکش دینامیکی کل گفته میشو د.
هد استاتیکی کل: به فاصله قائم بین سطح آزا د خط مکش پمپ و سطح آزاد سمت دهش پمپ یا سطح آزا د آب خروجی از پمپ هد استاتیکی کل گفته میشو د.
هد د ینامیکی کل: به مجموع هد استاتیکی کل، تمامی افت های اصطکاکی، افت فشار های ایجاد شد ه د ر سرتاسر سیستم لوله کشی و هد سرعتی، هد دینامیکی کل گفته میشو د.
هد سرعتی: برابر است با هد معا دلی که سیال برای رسید ن به آن سرعت باید سقوط آزا د داشته باشد. به بیانی د یگر، هد مورد نیاز برای شتاب گرفتن سیال را هد سرعتی می گویند.
مقدار هد سرعتی سیال را میتوان با استفاده از رابطه زیر محاسبه کر د:
در رابطه فوق:
HV = هد سرعتی
V = سرعت سیال در داخل لوله
g = شتاب گرانش، برابر با ۳۲.۳fps